خلاقیت، کلید تبدیل خانه به کلینیک
ابتدایی‌ترین کاری که هر نوزاد بعد از تولد به صورت طبیعی به آن نیاز دارد، اکتشاف و تعامل با محیط اطراف است.
یادگیری موجودات و به ویژه انسان‌ها تنها از تعامل با محیط اطراف صورت می‌گیرد. این علاقه به تعامل کودک با محیط یکی از مواردی است که مادران برای کودکان سالم هم از آن فراری هستند و نسبت به آن گله و شکایت دارند.
به عنوان مثال بیان می‌کنند کودک به سر کمد لباس من می‌رود و آن را به هم می‌ریزد و بعد از آن در کمد را قفل می‌کنند و یا می‌گویند که کودک به وسایل آشپزخانه دست می‌زند و بعد از آن در کابینت‌های آشپزخانه را هم قفل کرده و اجازه برآورده شدن طبیعی‌ترین نیاز و حق کودک را که اکتشاف و تعامل و دستکاری در محیط اطراف است، از او می‌گیرند.
والدین باید به گونه‌ای وسایل منزل را بچینند و کودک را باید به شکلی در محیط خانه قرار دهند که با وسایل منزل تعامل داشته باشد و به راحتی بتواند با آنها بازی کند.
در این میان باید علاقه کودک را هم در نظر گرفت، یعنی والدین باید فقط به عنوان پیشنهاد‌‌دهنده باشند و این کودک است که انتخاب می‌کند با کدام وسیله از وسایل منزل و یا اسباب‌بازی‌ها بازی کند.
متاسفانه در کودکان نسل جدید به صورت مفرط استفاده از وسایل الکترونیکی نظیر گوشی موبایل، تبلت و کامپیوتر افزایش یافته‌است، که خود این موارد می‌توانند زمینه‌ساز خام‌حرکتی و فقرحسی در کودکان باشند.
با توجه به موارد ذکر شده والدین باید تا حدودی به اهمیت تحرک کودک در منزل برای تعامل و دستکاری وسایل منزل پی‌برده باشند.
حال در نظر بگیرید یک کودک ناتوانی جسمی و ذهنی هم داشته باشد، یعنی توانایی حرکت آزادانه در محیط منزل و تعامل مناسب را متناسب با سنش نداشته باشد. در این حالت کودک از یادگیری به میزان قابل توجهی محروم شده‌است و اگر والدین محیط اطراف کودک را غنی از محرک‌های حسی و حرکتی نکند کودک مهارت‌های لازم در زمینه‌های مختلف را در سن مناسب آن کسب نمی‌کند.
در کودکان دچار آسیب‌های رشدی اهمیت استفاده از وسایل منزل برای اکتشاف و یادگیری نسبت به کودکان عادی چندین برابر است. والدین با صرف وقت و به خرج دادن خلاقیت می‌توانند وسایل موجود در منزل را با وسایل موجود در کلینیک‌های توانبخشی شبیه‌سازی کرده و از آنها علاوه بر استفاده معمول خود استفاده درمانی هم بکنند.
یادمان باشد که یک کودک خوب، کودکی نیست که فقط با اسباب‌بازی‌هایش بازی کند؛ بلکه تمام وسایل منزل می‌توانند جزو اسباب‌بازی‌های کودک باشند به شرطی که خطر و آسیبی برای او ایجاد نکنند.
بعضی مواقع با والدینی روبرو می‌شویم که اصرار دارند که کودک فقط با اسباب‌بازی‌های خودش بازی کند و هزینه‌های زیادی را برای خرید این اسباب‌بازی‌ها صرف می‌کنند در حالی که کودک به یکی از وسایل منزل علاقه وافری دارد.
یک سوال ساده که می‌توان از این والدین پرسید این است که هزینه خرید آن وسیله در منزل شما آیا با میزان هزینه خرید اسباب‌بازی‌های کودک در یک بازه زمانی برابری می‌کند یا خیر؟
پاسخ در اکثر مواقع این است که تقریبا هزینه آن وسیله در منزل با هزینه خرید اسباب‌بازی‌ها برابری می‌کند و یا کمتر است. حتی اگر هزینه خراب‌شدن یک وسیله از خرید اسباب‌بازی بیشتر باشد، به نظر می‌رسد اگر به رشد و افزایش درک کودک از جهان پیرامون کمک می‌کند ارزش این را دارد که در اختیار کودک قرار داده شود.
البته در مورد ارائه این موارد بهتر است با درمانگران کودکتان مشورت کنید که چگونه به کودک ارائه شود که موجب تقویت انگیزه او برای انجام برنامه‌های درمانی هم باشد و جنبه تقویت و یا حذف یک رفتار به وسیله آنها را هم مدنظر قرار داده‌باشیم.
این مقاله بخشی از کتاب کودک توانمند من است.
