کاردرمانی نقش موثری در درمان عوارض اسپاینابیفیدا دارد
اسپاینا بیفیدا یک عارضه رایج مادرزادی است که از هر هزار تولد یک نوزاد به آن مبتلا است.
در این بیماری کانال نخاعی در دوران جنینی به شکل مناسبی تکامل نمی‌یابد و بعضی از مهره‌های نخاعی به خوبی بسته نمی‌شوند. بسته به اینکه شدت بسته نشدن مهره‌ها چقدر باشد قسمتی از عناصر حمایت کننده نخاع و حتی اعصاب خارج شده از آن و یا خود نخاع از داخل حفره بسته نشده به بیرون درز پیدا می‌کنند.
در این وضعیت نخاع کودک و اعصاب خارج شده از نخاع به دلیل نداشتن حفاظ مناسب در معرض خطر قرار دارند و امکان آسیب به آنها زیاد است.
البته اسپاینا بیفیدا انواع مختلفی دارد که حادترین آن را میلومننگوسل می‌نامند؛ که در آن علاوه بر پرده‌های مننژ( پرده‌های پوشاننده مغز و نخاع) قسمتی از نخاع هم به بیرون درز کرده است.کودکانی که به نوع شدید اسپاینا بیفیدا یعنی میلومننگوسل مبتلا هستند اکثرا از اختلال هیدروسفالی(جمع شدن مایع اطراف مغز و نخاع) هم رنج می‌برند و باید درمان‌های آن را نیز دریافت کنند.
تشخیص بیماری:
تشخیص این بیماری در دوران بارداری با انجام سونوگرافی، بررسی خون مادر و مایع آمیلیوسنتز صورت می‌گیرد.
علت بیماری:
علت اصلی این بیماری هنوز ناشناخته است اما سوءتغذیه مادر و مخصوصا کمبود اسیدفولیک، مصرف بعضی از داروهای مغزواعصاب مانند کاربامازپین و فنی‌تویین در دوران بارداری، همچنین دیابت مادر و اضافه وزن مادر از عواملی هستند که می‌تواند احتمال ابتلا به این عارضه را در جنین بیشتر کند.
علائم کودکی که اسپاینا بیفیدا دارد چیست؟
بسته به اینکه محل بیرون‌زدگی عناصر ستون‌فقرات کجا باشد علائمیدیده می‌شود متفاوت خواهد بود. اما به صورت کلی موارد زیر جزو علائم و عارضه‌های این بیماری می‌باشد:
- ضعف حرکتی یا فلج اندام‌ها
- کج شدن ستون‌فقرات( اسکلیوزیس)
- دررفتگی مفصل ران
- اختلالات حسی مانند بی‌حسی دست و پا( خطر سوختگی و بریدگی و …. به دلیل عدم ادراک این حواس وجود دارد)
- بی‌اختیاری ادرار و مدفوع و عفونت‌های ادراری مکرر
درمان‌های پزشکی برای این کودکان:
- در کشورهای پیشرفته حتی در زمان بارداری در صورتی که تشخیص قطعی داده شود که کودک دچار این عارضه شده است در همان حین بارداری جنین در شکم مادر مورد عمل جراحی قرار می‌گیرد تا عوارض بیماری به حداقل برسد. اما در کشور ما معمولا ۷۲ ساعت بعد از تولد کودک سریعا مورد عمل جراحی قرار می‌گیرد تا نخاع و سایر عناصر ستون‌فقرات به محل طبیعی خود برگردند.
- تجویز انواع آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت پرده مننژ( مننژیت) که اطراف نخاع قرار دارد.
درمان‌های توانبخشی و کاردرمانی
درمان‌های کاردرمانی و فیزیوتراپی از همان روزهای اول بعد از ترخیص از بیمارستان باید سریعا شروع شود چون با کاردرمانی مناسب بسیاری از علائم قابل درمان و بهبودی است.
کاردرمانی در این کودکان در دو زمینه حسی و حرکتی درمان‌های خود را ارائه می‌دهد. هر دو زمینه نامبرده هم به اندازه هم حائز اهمیت هستند.
در فیلم بالا می‌بینید که امیر رضا بعد از حدود یک سال دریافت درمان‌های کاردرمانی می‌تواند مسافت زیادی را مستقل راه برود. البته این کودک خیلی دیر به مرکز ما ارجاع داده شد وگرنه توانایی کسب سریعتر مهارت راه رفتن در سنین پایین‌تر را هم می‌توانستیم برای او متصور شویم.
امیر رضا با توجه به اینکه آسیب زیادی در نتیجه خروج نخاع کمری از جای خود در حین تولد داشته است(میلومننگوسل) و مسیر حرکت مایع اطراف مغز و نخاع دچار مسدودیت شده‌است از شنت‌مغزی برای تخلیه این مایع استفاده می‌کند و همچنین از کم‌شنوایی عمیق هم رنج می‌برد. خود این مسئله ارتباط برقرار کردن با او را با سختی‌های زیادی مواجه می‌کند.
در زیر می‌توانید فیلم‌های دیگر این کودک را هم مشاهده کنید( با کلیک کردن و یا لمس کردن نوشته وارد صفحه فیلم مورد نظر می‌شوید.)
تمرینات ایستادن امیر رضا با آسیب میلومننگوسل
راه رفتن امیررضا با آسیب اسپاینا بیفیدا
